تئوری موسیقی – جلسه دوم

موضوع:

1: مفهوم دیز و بمل (# و b)

2:  مفهوم پرده و نیم پرده

3: فواصل موسیقی

گرد آوری: علی عارف نیا

با سلام خدمت تمام دوستان عزیز؛ این مقاله، مربوط به جلسه دوم تئوری موسیقی هست، اگر بخش اول تئوری موسیقی رو ندیدین به هیچ عنوان این بخش رو نخونید. چون در بخش اول، مسائل بسیار بسیار مهمی رو توضیح دادیم که قراره در بخش دوم ازشون استفاده کنیم. از لینک پایین، ابتدا بخش اول رو بخونید و وقتی که کامل به تمام مسائلی که در بخش اول توضیح دادم مسلط شدید، این مقاله رو بخونید. پس ابتدا از لینک زیر، بخش اول رو بخونید و بعد این مقاله رو بخونید. لینک مقاله تئوری موسیقی پایه (بخش اول):

https://dordo.ir/%d8%a2%d9%85%d9%88%d8%b2%d8%b4-%d8%aa%d8%a6%d9%88%d8%b1%db%8c-%d9%85%d9%88%d8%b3%db%8c%d9%82%db%8c-%d9%be%d8%a7%db%8c%d9%87-%d8%a8%d8%ae%d8%b4-%d8%a7%d9%88%d9%84/

خب دوستان عزیز ما در جلسه اول راجع به حروف الفبای موسیقی یا همون نت های موسیقی توضیح دادیم و گفتیم که نت های اصلی چیا هستن، با اکتاو و نکات بسیار مهم اکتاو، به صورت کامل آشنا شدیم.

در این بخش ابتدا میخوام راجع به فواصل موسیقی توضیح بدم. در ابتدا خواهشمندم نپرسید که فواصل موسیقی یعنی چی. فقط و فقط و فقط مطلبی که در پایین توضیح میدم رو حفظ کنید. جلوتر بسیار عالی و واضح متوجه منظورم میشید.

ما دو تا مفهوم در موسیقی جهانی داریم به نام پرده و نیم پرده. در موسیقی ایرانی ما ربع پرده هم داریم که جلوتر راجع بهش توضیح خواهیم داد. فقط خواهش میکنم ازتون جدول پایین رو کامل حفظ کنید. بسیار بسیار بسیار مهمه. شما این جدولو خوب یاد بگیری انگار کلی از مسائل رو یاد گرفتید.

الان ممکنه بگید وای چجوری اینو حفظ کنم؟ پاسخ بسیار ساده س. طبق جدول بالا، ما فقط در دو قسمت نیم پرده ای داشتیم و بقیه فاصله ها یک پرده ای هستن. کدوما نیم پرده ای بودن؟ باریکلا دو جا نیم پرده ای داشتیم: از E تا F و از B تا C .

بقیه فاصله ها همه یک پرده ای هستن. پس حتما حتما حفظ کنید چون به شدت مهمه. به عبارت دیگه فواصل درجات 2 تا 3 و 7 تا 8 نیم پرده ای بودن.

حالا بریم سراغ نت های فرعی. پس عنوان رو میذاریم نت های فرعی.

نت های فرعی: ما در موسیقی علاوه بر نتهای اصلی که 7 تا بودن ، نت های دیگه ای هم داریم که جلوشون دو تا علامت قرار میگیره و طبق اون علامت خونده میشن.

این علامت ها عبارت اند از: دیز و بمل. دیز (diez) رو با علامت مربع (#) که تو گوشیامون هم داریم نشون میدیم و بمل رو (bemol) با علامت b نشون میدیم.

مفهوم دیز و بمل:

مفهوم دیز: ما در موسیقی به نیم پرده جلو رفتن میگیم دیز. به عبارت دیگه اگر صدای نتی رو نیم پرده تیز تر(زیر تر) کنیم میگیم دیز. مثلا فرض کنید میخوایم نت C رو نیم پرده صداشو زیر تر یا به اصطلاح تیز تر کنیم یا نیم پرده ببریم جلو. در این صورت در جلوی نت C علامت # رو قرار میدیم. به این شکل: C# و میخونیم دو دیز. صدای نت C# از صدای نت C، نیم پرده جلوتره یا زیر تره، تیز تره یا به اصطلاح نازک تره.

مفهوم بمل:

ما در موسیقی به نیم پرده عقب رفتن میگیم بمل. به عبارت دیگه اگر صدای نتی رو نیم پرده کلفت تر (بم تر) کنیم میگیم بمل. مثلا فرض کنید میخوایم نت D رو نیم پرده صداشو کلفت تر یا به اصطلاح بم تر کنیم یا نیم پرده ببریم عقب. در این صورت در جلوی نت D علامت b رو قرار میدیم. به این شکل: Db و میخونیم ر بمل. صدای نت Db از صدای نت D نیم پرده عقب تره و به اصطلاح بم تره.

پس ما اگر بخوایم نتی رو زیرتر یا بم تر کنیم از این دو علامت استفاده میکنیم. با شناخت این دو علامت حالا شما میتونید نت های فرعی رو به شکل کامل باهاشون آشنا بشید.

یه نکته بسیار مهم رو دقت کنید دوستان. در جدول بالا که حفظ کردیم کجاها یک پرده هستن و کجاها نیم پرده، حالا باید این نکته رو در نظر داشته باشین که قسمت هایی که یک پرده ای هستن وسطشون یک نت فرعی قرار میگیره. دقت کنید گفتم یک پرده ای ها. نیم پرده ای ها وسطشون نت فرعی وجود نداره. پس طبق جدول زیر جاهایی که نت فرعی وجود داره نشون دادیم. خوب بهش دقت کنید:

پس طبق نکته بالا که توضیح دادم و در جدول هم میبینید، فواصلی که یک پرده ای هستن، بینشون یک نت فرعی وجود داره. به عنوان مثال: از نت C تا نت D که یک پرده فاصله هست یک نت فرعی وجود داره. اگر از تعاریف دیز و بمل استفاده کنیم متوجه میشیم که از نت C اگر ما نیم پرده بریم جلو (یعنی نت رو زیر کنیم) میرسیم به نت فرعی C# که میخونیم دو دیز. حالا یه سوال پیش میاد؟ اگر ما از نت D نیم پرده برگردیم عقب چی میشه؟ میشه Db و میخونیم ر بمل. سوال اصلی اینجاست که یعنی بین  نت های C تا D دو تا نت وجود داره؟ یعنی هم C# داریم و هم  نت Db ؟

پاسخ بله دو تا نت وجود داره ولی جفتشون یک صدا هستن. یعنی هر دو یک جایگاه دارن. یعنی هم میتونیم بگیم C# و هم میتونیم بگیم  Db. در اجرا ما راجع به یک صدا داریم حرف میزنیم ولی میشه به دو شکل نام گذاریش کرد. یعنی از طریق نت عقبی میشه گفت C# و از طریق نت جلویی میشه گفت Db. در واقعیت هر دو برابرن.

یا مثلا بین نت های A تا B که یک پرده بینشون فاصله س، یک نت فرعی وجود داره که باز هم میشه دو مدل نامگذاریش کرد. یا میتونیم بگیم A# یا میتونیم از طریق نت جلویی یعنی نت B میتونیم بگیم Bb. جفتشون یک صدا رو میدن. پس طبق ترتیب پایین نت های فرعی به این صورت خواهند بود:

اگر با استفاده از # نام گذاری کنیم از چپ به راست به این صورت خواهد بود:

C _ C# _D _D# _ E _ F _ F# _ G _G# _A _ A#_ B _ C

اگر با استفاده از b نام گذاری کنیم از چپ به راست به این صورت خواهد بود:

C _ Db _ D _ Eb _ E _ F _ Gb _ G _ Ab _ A _ Bb _ B _ C

در دستگاه های تیونر، بیشتر به شکل دیز نامگذاری ها انجام میشه. دستگاه تیونر وسیله ای هست که باهاش ساز رو کوک میکنن. در جلسات بعدی حتما کوک کردن رو به شکل عالی توضیح خواهیم داد. حتما حتما سعی کنید تمام این مواردی که توضیح میدم رو به شکل عالی و کامل حفظ کنید و یاد بگیرید، ما جلوتر با همین نکات ساده غولی به نام کوک کردن ساز رو که همه ازش در اول کار میترسن خواهیم شکست. متاسفانه بسیاری از مدرسین در تدریسشون از گفتن همین نکات ساده صرف نظر میکنن و تجربه نشون داده که هنرجو در اول کار همیشه از کوک کردن ساز میترسه، چیزی که جلوتر خواهید دید در حد فوق العاده، همین نکات و تئوری های ساده، کوک کردن ساز رو مثل آب خوردن میکنه. حتما سعی کنید ترتیب نت های اصلی و فرعی رو به شکل دیز حتما حفظ کنید. مثلا باید سریع از حفظ بگید:

دو –  دودیز –  ر – ردیز – می – فا – فادیز- سل – سل دیز- لا – لادیز –  سی – دو

وقتی اینو از حفظ بگید معلومه که کامل نت ها و فواصل رو فهمیدید. اگه دقت کنید هیچ وقت نگفتیم B# یا هیچ وقت نگفتیم Cb یا مثلا هیچ وقت نگفتیم E# یا Fb .علت چی میتونه باشه؟ از اونجایی که بین B تا C و E تا F نیم پرده هست ما نت فرعی نداریم و چون خودش نیم پرده هست نیازی نیست بگیم مثلا B#، به جاش میگیم از B نیم پرده جلوتر میشه C نیازی نیست بهش بگیم B# . از E

نیم پرده جلوتر میشه F چون بینشون نیم پرده هست و نیازی نیست از علائم تغییر دهنده نت استفاده کنیم. پس اینارو نداریم فقط جاهایی که یک پرده ای بودن از # و b  استفاده میکنیم. در فیلمی که در اول مقاله میبینید کامل و واضح راجع به این مسائل به شکل تصویری توضیح دادیم. شاید باورش برای خیلی از دوستان که این مقاله و مقاله قبلی رو خوندن سخت باشه ولی کل این دو مقاله تازه شده جلسه اول آموزش گیتار بنده. همچنین مقاله بعدی هم مربوط به جلسه اول من خواهد بود. در پکیج آموزشی من از صفر صفر صفر تا متوسطه تدریس شده. سعی کردیم هم بخش تئوری موسیقی رو به شکل قابل توجه و عالی جلو ببریم و هم اینکه نوازندگی رو در عمل به شکل عالی پیش ببریم. این مقالات مطمعنن کامل ترین مقالات تئوری موسیقی پایه خواهند بود و به سادگی میتونید تشخیص بدید که مقالات و توضیحات من به هیچ عنوان شبیه به هیچ مقاله آموزشی نیست. من خواهش میکنم برای اینکه بیشتر با شیوه تدریس بنده که چهار سال هست براش زحمت کشیدم یه سر بزنید. جلسه اول آموزش گیتار پاپ بنده رایگانه و میتونید از لینک پایین به شکل کامل و تصویری نگاه کنید. آموزش گیتار پاپ ما در موسسه آموزش مجازی dordo در 26 جلسه آموزشی و به مدت 12 ساعت فیلم آموزشی هست. ما در این پکیج تدریس رو از صفر شروع کردیم یعنی فرض ما برا این بوده که هنرجوی گرامی هیچ اطلاعاتی از نواختن و حتی دست گرفتن ساز نداره، بنابراین جای هیچ نگرانی ای نخواهد بود.  از لینک زیر میتونید جلسه اول رو که رایگان هست، کامل تماشا کنید و در صورت رضایت از تدریس ما پکیج گیتار رو میتونید در سایت ما خریداری و دانلود کنید. اگر هرگونه سوال در مورد این پکیج آموزشی دارید و یا مشکلی در خرید پکیج دارید میتونید با شماره های زیر تماس بگیرید.

09387455448       09919264202

لینک جلسه اول آموزش گیتار پاپ:

https://dordo.ir/product/%d8%a2%d9%85%d9%88%d8%b2%d8%b4-%da%af%db%8c%d8%aa%d8%a7%d8%b1-%d9%be%d8%a7%d9%be/