همه چیز درباره ساز تنبک
معنای لغوی تنبک:
معنای لغوی تنبک در لغتنامهی دهخدا این چنین آمده است: دهلکی باشد کوچک که بازیگران و مسخره ها دارند و در هنگام بازی و رقاصی بنوازند.
تعریف تنبک:
تنبک یکی از آلات موسیقی میباشد که غالبا از چوب و به شکل محدود تر از سفال و فلز ساخته میشود. از دیگر اجزای اصلی این ساز، پوستی است که بر روی بدنه ی این ساز، نصب شده و نوازنده به کمک دستان و انگشتان خود بر روی آن مینوازد.
تاریخچهی تنبک:
ساز تنبک، یکی از قدیمی ترین سازهای ایرانی میباشد اما میتوان گفت اوجگیری ساز تنبک و تنبکنوازی، به تاریخ معاصر برمیگردد، چرا که قبل از آن افرادی چون آقاجان، پسر داوود شیرازی، عبدالله دوامی، حاجی خان، تقی خان، رضا روان بخش و… به شکل امروزی این ساز، شهرت چندانی نداشت.
بعد از سالها تلاش برای شناختهشدن این ساز، زندهیاد حسین تهرانی با تلاشهای بسیار، توانست چارچوبی برای آموزش این ساز در سبکهای مختلف ایجاد کند که نتیجهی آن هنرجویان قابلی بودند که توانستند سبکهای مختلف تنبک امروزی را پایهگذاری کنند و بیشتر توجه مردم را به این ساز جلب نمایند.
اجزای اصلی ساز تنبک:
دهانهی بزرگ
دهانهی کوچک (کالیبر)
نفیر (گلویی)
تنه
جنس پوست تنبک از چیست؟
اکثر تنبکهای موجود در بازار فعلی دارای پوستی از جنس پوست شتر، گوساله و در مواردی پوست بز میباشند.
اما در گذشته از پوست حیواناتی همچون آهو و خرگوش نیز استفاده میشده است که امروزه به دلیل مسائل زیست محیطی
و حمایت از حقوق حیوانات، از آهو و خرگوش که از گونههای خاص حیوانات هستند استفاده نمیشود. در ساخت تنبک،
برای آماده کردن پوست ساز، باید دقت فراوانی انجام داد چرا که پوست باید به اندازهای دقیق کشیده شود و خیلی سفت
و یا خیلی شل نباشد. ذکر این نکته نیز ضروریست که هر چه از پوستی کهنهتر در صنعت ساخت ساز استفاده شود نتیجهای
بسیار قابل قبولتر را به دنبال خواهد داشت.
تنبک با پوست شتر
پوست گوساله برای تنبک
جنس چوب تنبک از چیست؟
از موارد مهم دیگر صنعت ساخت ساز تنبک، جنس و مرغوبیت چوب آن میباشد. عموماً چوبهایی که برای ساخت تنبک
استفاده میشود عبارت اند از: چوبهای گردو، توت، زبان گنجشک، افرا و تعدادی دیگر از درختانی که در جنگل میرویند.
حتما باید توجه داشته باشید سازی که انتخاب میکنید چوبی کاملا توپر و عاری از هر گونه ترک و شکستگی داشته باشد
و همچنین هیچگونه گره ای در بدنهی ساز وجود نداشته باشد. اگر بخواهیم نتیجهگیری کنیم، یک تنبک مناسب ابتدا باید پوستی
مرغوب داشته باشد و جنس چوب، مراتب دیگری از اولویتهای خرید ساز ما میباشد.
تنبک با چوب گردو
تنبک با چوب درخت توت
تنبک با چوب زبان گنجشک
چوب درخت افرا
انواع روشها و متدهای آموزش ساز تنبک:
اگر شما طالب یادگیری ساز تنبک میباشید، باید توجه کنید که چه متدهای آموزشی برای این ساز،
وجود دارد و مرسوم ترین آن کدام است.
روش هایی که امروزه برای آموزش تنبک استفاده میشود عبارت اند از:
۱- متد آقای حسین تهرانی
۲- متد آقای امیرناصر افتتاح
۳- متد آقای بهمن رجبی
۴- متد آقای محمد اسماعیلی
۵- متد آقای محمد اخوان
در پاسخ به سوال دوم، که مرسوم ترین سبک آموزشی در ایران با متد کدام استاد میباشد، باید گفت:
متد آقای امیرناصر افتتاح جزو مرسومترین متدهای آموزشی در آموزش ساز تنبک است.
استاد حسین تهرانی
استاد امیرناصر افتتاح
استاد بهمن رجبی
استاد محمد اسماعیلی
استاد محمد اخوان
برترین مهرها و برندهای ساز تنبک:
برای اولویتبندی افراد جهت خرید ساز تنبک میتوان تقسیم بندی زیر را انجام داد.
۱- افراد مبتدی:
این افراد بهتر است که مدلهای تنبک شیرانی E_R
و تنبک حلمی مدل ترکهای قهوهای که از پوست شتر ساخته شده است، استفاده کنند. بهتر است که سایز ۲۸ ترکهای تهیه شود.
تنبک شیرانی E_R
تنبک حلمی مدل ترکهای قهوهای
۲- افراد متوسط:
این افراد بهتر است از سازهای مرغوبتر همچون تنبک مهر حلمی مدل ترکهای سوخته کاری شده ( طرح باستانی)
و همچنین ساز مهر حلمی مدل چند تکهای که هر دو از پوست شتر ساخته شده اند، تهیه نمایند. در اینجا هم بهتر است از سایز شماره ۲۸ استفاده شود.
تنبک مهر حلمی مدل ترکهای سوخته کاری شده ( طرح باستانی)
تنبک مهر حلمی مدل چند تکهای
۳- افراد حرفهای:
این افراد چون عموماً در حال اجرا در کنسرت و یا استودیو میباشند باید توجه داشته باشند، سازی که انتخاب مینمایند
بسیار مرغوب بوده و همچنین برای تکنوازی بسیار مناسب باشد.
مهر هایی که این افراد میتوانند انتخاب نمایند به ترتیب مهر شیرانی مدل S_H، سه مهر و مهر حلمی مدل متوسط یک تکه میباشد.
تنبک مهر شیرانی مدل S_H
تنبک سه مهر
تنبک مهر حلمی مدل متوسط یک تکه
امیدواریم که مطالب ارائه شده در بالا برایتان مفید واقع شده باشد.
گردآوری شده توسط تیم Dordo
لینک پکیج آموزش تنبک در ۲۰ جلسه به شکل کاملا مفید و فشرده موسسه Dordo (جلسه اول به شکل کاملا رایگان از لینک زیر قابل مشاهده میباشد):
لینک پکیج آموزش دف در ۱۵ جلسه به شکل کاملا مفید و فشرده موسسه Dordo (جلسه اول به شکل کاملا رایگان از لینک زیر قابل مشاهده میباشد):
لینک پکیج طلایی دف و تنبک موسسه Dordo (جلسه اول هر پکیج به شکل کاملا رایگان از لینک زیر قابل مشاهده میباشد):
صفحه آپارات موسسه Dordo:
قوانین ثبت دیدگاه