سیم سنتور ضخامتی بین 0/40 تا 0/45 میلی متر و توجه داشته باشید که کیفیت جنس سیم در سنتور بسیار در صدای ساز موثر است برای همین روی بیشتر سنتور های حرفه ای از سیم برنزی (مس – قرمز مانند) استفاده می کنند نه برنجی (زرد) که البته جنس سیم ها روی قیمت آن تاثیر گذار است.
تایم تعویض سیم سنتور
یادگیری حرفه ای سنتور از مقدماتی تا پیشرفته، 20 ساعت فیلم آموزش سنتور (کلیک کنید)
مصرف معمولی: حدود 2 سال یکبار باید عوض شود.
مصرف حرفهای و خیلی دقیق: بین 4 ماه تا 1 سال تعویض شود. هر چقدر به این موضوع اهمیت دهیم کیفیت صدای ساز را بهبود بخشیده ایم.
سیم سنتور در برابر رطوبت هوا اکسید شده و تغییر رنگ میدهد. اما ممکن است دو سنتور در شرایط یکسان قرار داشته اما یکی از آنها بیشتر سیمهایش سیاه شود. در این صورت دلیل آن تبادل الکترون بوده است و علت آن عناصر تشکیل دهنده چوب و سیم میباشد. جهت تمیز نمودن سیمها میتوان از سمباده استفاده نمود.
1- ارزش گذاری قیمت ساز در دست : به عنوان مثال هیچ گاه برای یگ ساز 150 هزار یک سیم 50 هزار نخرید چون آنچنان تفاوت صدایی مشاهده نمیکنید .
2-آیا قصد اجرا دارید یا تمرین ؟: سیم های که برای کنسرت و اجرا هستند داری صدای بهتر از نظر طنین،شفافیت،حجم صدا و… ولی دارای عمر کمتری نصب به سیم های تمرینیند.
3- عمر مفید برای افرادی که با ساز خود، کار می کنند ( نه در جعبه و کاور کنار اتاق باشد) بین 6 تا 12 ماه می باشد ممکن است که سیم بعد از مدت مورد نظر ظاهرا سالم باشد ولی افت کیفیت صدا در آن به وجود آمده است.
سیم سنتور در اثر فشار زیاد و سایش فلز روی فلز در قسمت شیطانک و خرک فاسد میشود و کیفیت صدا دهی خود را از دست می دهد. این فشار به مرور زمان باعث خورندگی سیم و دوپهن شدن سیم شده و میتواند دلیل این باشد که ما نتوانیم به کوک مناسب خود در سنتور برسیم.
چرا سیمهای زرد سنتور نسبت به سیم های سفید سنتور، بیشتر کوک خالی می کنند؟
به این دلیل که فشار سیمهای زرد کمتر از سفید است و این باعث میشود که بیشتر از سیمهای سفید بالا و پایین شوند. این اتفاق در تغییر دمای محیط نیز اتفاق میافتد و سیمهای زرد به طور محسوسی بیشتر از سیمهای سفید تغییر میکنند. برای اجتناب از این موضوع مخصوصا برای اجرا پیشنهاد میشود چند ساعت قبل ساز را به محیط مورد استفاده برده تا به هوای آنجا عادت کند و بعد کوک کنید.
اگر رو به سنتور نشسته باشیم یک سیم سنتور از گوشی ها که در سمت راست قرار گرفته شروع می شه، از روی شیطانک سمت راست عبور می کنه و پس از عبور از خرکهای مربوطه از روی شیطانک سمت چپ عبور می کنه و بعد به سیم گیر مربوطه وصل می شه. اما بیاییم قدری دقیق تر به این مسئله بپردازیم. بحث جالبی مطرح میشه و اون اینه که اگر دقت کنیم می بینیم که هر خرک ۴ سیم از روش عبور میکنه. اگر گوشی و سیم گیر مربوطه رو به ترتیب از پایین به بالا شماره گذاری کنیم اونوقت گوشی و سیم گیر شماره ۱ (پایینترین) مربوط به سیم ۱ (بالاترین)، گوشی و سیم گیر شماره ۲ مربوط به سیم شماره ۲، گوشی و سیم گیر شماره ۳ مربوطه به سیم شماره ۳ و گوشی و سیم گیر ۴ (بالاترین) مربوط به پایینترین سیم عبوری از روی هر خرک میشه.
حالا این چه ربطی به موضوع ما پیدا می کنه؟ آیا تا به حال به کوک خالی کردن سنتور دقت کردید؟ منظور کوک خالی کردن تک سیم هاست. به خصوص وقتی هوا گرم و سرد میشه. اگه دقت کرده باشید می بینید سیمهای خاصی بیشتر کوک خالی میکنند یا وقتی قطعات خاصی رو می نوازید (قطعات با سرعت بالا). منظورم سیمهای اول و چهارم هر خرکه. یعنی بالایی و پایینی. همیشه فکر می کردم به خاطر اینکه مضراب، بیشتر روی اونها می شینه. البته بی دلیل هم نمیتونه باشه. اگر سیم سنتور رو عوض کرده باشید حتماً دیدید که سیم اول کمتر از سیم چهارم سیم می خواد. یعنی گوشی بالایی به سیم گیر بالایی وصل میشه و در نهایت طول این سیم کمترین و طول سیم رابط بین گوشی پایینی و سیم گیر پایینی بلند ترین سیم هست.
درسته که کوک سنتور بر اساس کشش هر سیم هست و فاصله بین شیطانک این چهار سیم با هم برابر هست و کوک یکسانی میده، اما این مقدار سیم بیشتر (حد فاصل گوشی تا شیطانک راست و حد فاصل سیم گیر تا شیطانک چپ) قطعاً بر اثر تغییرات دما بر طبق فرمول انبساط و انقباض سیم ها یعنی (L=L0(1+αΔθ بیشتر منبسط و یا منقبض می شه. مثلاً اگر طول یک سیم ۱ متر و طول سیم دیگر ۲ متر باشه در اثر اختلاف دمایی به وجود اومده تغییرات طول سیم دوم (سیم ۲ متری) ۲ برابر می شه (نسبت به سیم ۱ متری) و این در حالی هست که کشش هر دو سیم به یک اندازه هست. به همین دلیله که اگر سنتورتون رو در محیط سرد یا گرم بگذارید می بینید که سیمهای پایین سنتور (خرکهای پایین) نسبت به سیمهای بالا بیشتر تحت تأثیر قرار می گیرند و علاوه بر تک کوک خالی کردن هماهنگی بین نتهای بالا و پایین هم به هم می ریزه و ناچاریم دوباره ساز رو کوک کنیم.
اما راه حل: میشه به آسونی روش معمول رو بر عکس کرد. یعنی گوشی های بالا رو به سیمگیرهای پایین و به ترتیب ادامه بدیم و گوشی های پایین رو به سیمگیرهای بالا وصل کنیم. با این کار اختلاف حرارت رو ۴ سیم مربوط به یک خرک از بین میره و در اثر انبساط و انقباض شرایط یکسانی رو تجربه می کنند. برای ایجاد هماهنگی کلی بین سایر نتها با هم نیز باید به دنبال سیمهای با جنس بهتر بود که کلاً در مقابل حرارت تغییری از خودشون نشون ندهند یا اینکه سنتوری به شکل مستطیل ساخت نه ذوزنقه ولی در این حالت گوشیها و سیم گیر ها رو طوری کشششون رو تنظیم کرد که همون صدا ازش در بیاد.
مثلاً سیم های خرک های اول، دوم و سوم را کمتر کشید یا از همون سیم های زرد استفاده نمود که اگر دقت کنیم می بینیم که نت Eb زرد با طول کمتر و جنس سیم متفاوت همون صدایی رو می ده که نت Ebخرک اول با طول بیشتر و کشش بیشتر می تونه بده. بنابراین برای جلوگیری از تغییرات حرارتی می توان سنتوری به شکل مستطیل با تعویض نحوه بالا پایین بستن سیم به سیم گیرها (روش کنونی) و در عوض استفاده از کشش های مختلف و یا احیاناْ سیم های با جنس های متفاوت ساخت.
آموزش ساز سنتور از مقدماتی تا متوسطه و پیشرفته (20 ساعت فیلم اموزش سنتور):
قوانین ثبت دیدگاه