آموزش تئوری موسیقی – بخش چهارم
موضوع:
1: یاد گرفتن نام تمام فرت های گیتار
2: نحوه حفظ کردن سریع نام فرتهای هر سیم
گرد آوری: علی عارف نیا
سلام خدمت همه ی عزیزان امیدوارم حالتون خوب باشه. مقاله ای که دارید میخونید مربوط به بخش چهارم تئوری موسیقی هست. من خواهش میکنم اگر مقاله ی بخش های اول، دوم و سوم رو نخوندید خواهشن این مقاله رو نخونید چون خیلی از مطالب بسیار بسیار بسیار مهم رو در بخش های اول تا سوم گفتم که پیش نیاز خواهند بود برای این مقاله و مقاله های بعدی. من لینک مقاله های اول، دوم و سوم رو این پایین میذارم، حتما اول اونارو بخونید و کامل هم مطالبشو حفظ کنید خواهشن. اینجوری نباشه که روزنامه وار بخونید. درست و حسابی با تمام جزییات حفظ کنید. من وظیفمه اینارو بگم ولی خب متاسفانه خیلیا اصلا توجه نمیکنن به صحبتهام و همین باعث میشه هیچی یاد نگیرن. خیلیها آداب درس خوندن و یادگرفتن رو بلد نیستن متاسفانه.
خب بگذریم. لینک سه مقاله قبلی رو میذارم به ترتیب بخونید.
لینک مقاله تئوری موسیقی- بخش اول
لینک مقاله تئوری موسیقی- بخش دوم
لینک مقاله تئوری موسیقی- بخش سوم
خب دوستان عزیزم در بخش های اول تا سوم با کلی از مطالب پایه ای
آشنا شدیم. از جمله: الفبای موسیقی، اکتاو، پرده و نیم پرده، فواصل موسیقی، دیز و بمل، نت های فرعی و نام سیم های گیتار، به صورت کامل آشنا شدیم. حالا وقت این رسیده که در این مقاله اسم فرتهای گیتار رو هم کامل توضیح بدم که داستان از چه قراره. خب برای شروع، از نام سیم های گیتار کمک میگیریم. فقط قبلش خواهش میکنم ازتون این مقاله ای که دارید همین الان میخونید رو روزنامه وار نخونید. قشنگ برای هر خطش فکر کنید که چی گفتم وگرنه اصلا یاد نمیگیرید. با تامل بخونید. اگه بتونید نکته های مهمش رو تو یه دفتر برا خودتون بنویسید به شکل فوق العاده سریع یاد میگیرید. خب شروع کنیم.
اسم سیم اول چی بود؟ سیم اول اصلا کدوم میشد؟ باریکلا! پایین ترین سیم گیتار که صدای زنونه یا همون جیغ رو داره میشه سیم اول. اسمش حالا چی بود؟ سیم E . خب تا اینجا که هرچی گفتیم یادآوری بود. ما در مقاله قبلی راجع به فرت ها هم صحبت کوتاهی کردیم و گفتیم هر خونه که روی گیتارتون میبینید، میشه یک فرت.
من طبق این عکس پایین میخوام بهتون فرتهارو نشون بدم. به عکس پایین خوب توجه کنید.
شماره هایی که به صورت افقی نوشته شده، شماره ی فرت هاست. شماره هایی که به صورت عمودی در سمت چپ تصویر نوشته شده، شماره ی سیم هاست. پس شما خیلی راحت میتونی مثل آدرس کوچه و ساختمون متوجه بشی که مثلا فرت یک سیم یک کجاست؟
خب معلومه فرت یک سیم یک میشه تصویر پایین:
یا مثلا سیم چهارم فرت چهارم کجاست؟
باریکلا تصویر پایین مشخصه.
یه مثال دیگه بزنیم و تمام. سیم ششم فرت سوم؟
تصویر پایین کاملا مشخص شده.
پس ما تا اینجای کار با شماره بندی فرت ها هم آشنا شدیم. اما سوال اینجاست که آیا این فرت ها اسم ندارن؟ پاسخ اینه که هر فرت اسم داره و یک نت موسیقی هست. در واقع هر فرت، یک صدای خاص خودشو داره. سوال اینجاست که ما روی گیتار 114 عدد فرت داریم. ولی ما تو جلسات قبلی خوندیم که کلا 7 تا نت اصلی داریم. حالا اگه نت های فرعی رو هم اضافه کنیم که پنج تا بودن یعنی دودیز- ردیز- فا دیز- سل دیز- لادیز. پس جمعا 7 تا نت اصلی و 5 تا نت فرعی داشتیم که کلا میشه 12 تا. پس چرا 114 تا فرت داریم؟ پاسخ برمیگرده به همون مبحث اکتاو. مگه نگفتیم هر 8 نت میشه یک اکتاو. پس ما ممکنه از هر نت به طور متوسط ده بار تکرار داشته باشیم روی فرت ها. یعنی مثلا ممکنه 10 تا فرت رو گیتار داشته باشیم که اسمشون E هست. ولی شماره اکتاوشون باهم فرق داشته باشه. ممکنه ده تا نت C# داشته باشیم روی گیتار که شماره اکتاو هاشون فرق داشته باشه. پس ما ممکنه کلی نت تکراری اما با اکتاو های مختلف داشته باشیم. حالا یه نکته بسیار مهم در ابتدای کار باید بدونید که در نامگذاری فرتهای گیتار بسیار بسیار بسیار بسیار مهمه.
(((هر فرتی که روی گیتار میبینید برابر با نیم پرده است.))) این نکته رو هرگز فراموش نکنید. حالا فکر کنم کامل فهمیدید که از بخش اول تا الان چقدر راجع به پرده و نیم پرده و یادگرفتنش تاکید داشتم. برای همینجا تاکید داشتم. پس هر فرتی که روی گیتار میبینید یک اندازه ای داره. هر فرت برابر با نیم پرده هست. حالا برگردیم به اسم سیم اول گیتار. اسمش E بود دیگه. من یه نکته ای رو بچه ها بگم. اونم اینه که اسم سیم های گیتار رو به خاطر صدای آزاد اون سیم نامگذاری کردن. یعنی اگر شما سیم اول رو به صورت آزاد ( منظور از آزاد یعنی هیچ فرتی رو روی سیم اول نگیری که در اینصورت بهش میگن فرت صفر یا فرت آزاد، به طور ساده تر یعنی اصلا دست چپت روی هیچ فرتی از سیم اول نباشه. یعنی صدای خام و آزاد سیم اول) بزنی صدایی که از سیم اول میشنوی میشه نت E. پس اسم سیم های گیتار میشن همون فرت صفر، حتما این نکته رو یادتون باشه که هروقت از فرت صفر یک سیمی صحبت کردیم میشه اسم همون سیم. مثلا فرت صفر سیم یک میشه همون اسم سیم یک یعنی نت E یا مثلا فرت صفر سیم پنج چیه؟ باریکلا منظور همون اسم سیم پنجه یعنی نت A. فرت صفر سیم چهار چی میشه؟ باریکلا نت D که همون اسم سیم چهار میشه. خب حالا یه نکته راجع به فواصل میپرسم ازتون. از نت E تا F چقدر فاصله بود؟ باریکلا یک نکته ای یاد گرفتیم در جلسات قبل که گفتیم از E تا F و از B تا C نیم پرده فاصله هست و بقیه نت ها بینشون یک پرده فاصله هست و در ادامه گفتیم جاهایی که یک پرده ای هستن، ما بینشون نت های فرعی داریم. مثلا بین نت C تا نت D یک پرده فاصله هست. بنابراین بینشون نت فرعی C# یا Db داریم. خب همه ی اینا رو در خاطرتون داشته باشید و به عکس پایین نگاه کنید. در عکس پایین اومدیم نام فرتهای سیم اول رو نام گذاری کردیم. خوب بهش توجه کنید و طبق نکاتی که الان مرور کردیم بررسی کنید که چرا اسم این فرتها اینجوری شده.
خب رفقا طبق عکس اولین چیزی که تو ذهنتون باید بیاد اینه که اسم سیم اول چیه؟ باریکلا E. پس اسم فرت صفر هم میشه نت E، یعنی صدای آزاد سیم اول میشه E یعنی ما اصلا دست چپمونو رو هیچ فرتی نذاریم صدای E بهمون میده. خب نکته بعدی اینه که بعد از نت E طبق حروف الفبا چه نتی داشتیم؟ باریکلا نت F
(یادآوری: ترتیب حروف الفبا یعنی نت های اصلی و فرعی در کنار هم
از چپ به راست:
(C-C#-D-D#-E-F-F#-G-G#-A-A#-B-C)
پس ما طبق حروف الفبا باید همینجوری بریم جلو. در یک نکته ای بالاتر گفتم که هر فرت در روی گیتار برابر با نیم پرده است. پس ما اگر فرت صفرمون E باشه فرت یکمون باید F بشه. از اونجایی هم که بین E تا F نیم پرده فاصله هست، پس از فرت صفر که E باشه بریم به فرت یک، میرسیم به نت F . خب خیلیم عالی. فرت دوم چی میشه؟ از اونجایی که از F تا G یک پرده فاصله هست بینشون F# خواهیم داشت. از F ما اگر نیم پرده یا همون یک فرت بریم جلوتر، میرسیم به نت F# و یک فرت جلوتر هم میرسیم به G . فرت چهارم میشه G#. فرت پنجم میشه A. فرت شیش میشه A#. فرت هفت میشه B. فرت هشت میشه C (از اونجایی که بین B تا C نیم پرده فاصله هست پس اگر فرت هفت، B باشه، فرت هشتم میشه C) فرت نهم میشه C#. فرت دهم میشه D. فرت یازده میشه نت D#. فرت دوازده میشه E و از اونجایی که می تا فا نیم پرده هست، فرت دوازده میشه F . فرت سیزده F# فرت چهارده G. فرت پانزده G#. فرت شانزده A و الی آخر. رفقا الان ممکنه بپرسید وای چجوری میشه اینها رو حفظ کرد؟ اولا اینکه ما نت های فرعی رو اصلا لازم نیست حفظ کنیم. من فقط گفتم برای سیم اول، نت های فرعیشم بنویسم که کامل همه تون یاد بگیرید که داستان چیه، وگرنه ما فقط نت های اصلی رو حفظ میکنیم. وقتی نت های اصلی رو حفظ کنیم خود به خود اگه دنبال نت فرعی بگردیم از روی نت اصلی به راحتی میتونیم نیم پرده عقب یا جلو کنیم و پیدا کنیم نت فرعی مورد نظرو. پس نیاز نیست حفظشون کنیم. اگه نت اصلی رو بلد باشیم، فرعیش راحت بدست میاد. خب آقای عارف نیا بازم سخته خدایی. چجوری اینهمه نت رو حفظ کنیم؟ جواب اینه که من جلوتر یه فرمول میگم سه سوته حتی ذهنی بهم اسم تمام فرتهارو خواهی گفت. اولا اینکه اسم یک و سیم شیش عین همه. پس اسم تمام فرتهاشونم عین همه. مثلا اگه سیم اول فرت یک اسمش F هست، فرت اول سیم شیش هم اسمش F هست. اگه فرت پنج سیم اول A هست، فرت پنج سیم شیش هم اسمش A هست. پس الان کلک دو تا سیم اول و ششم رو راحت کندین. میمونه چهار تا سیم دیگه که اونم ردیف میکنیم همه شو. فقط یه نکته ای بگم قبلش. الان بیایم فقط جایگاه نت های اصلی رو روی سیم یک حفظ کنیم. یعنی نت های فرعی رو بذارید کنار فعلا. فقط شماره فرت های نت های اصلی رو حفظ کنید.
به این صورت میشه: فرت صفر- فرت یک- فرت سه- فرت پنج- فرت هفت- فرت هشت- فرت ده- فرت دوازده- فرت سیزده و…
که میشه می- فا-سل-لا-سی-دو-ر-می-فا
حالا یه جور دیگه هم حفظش کنید. مثلا از خودتون بپرسید سیم یک فرت پنج اسمش چی بود؟ میشه لا (A). یا مثلا فرت دوازده سیم یک اسمش چی بود؟
میشه می (E) .
من سعی میکنم در قالب یک جدول به صورت واضح تر و کامل تر، بیام همه رو بگم. به جدول پایین خوب دقت کنید.
این جدول مربوط به نام فرتها و شماره فرتهای سیم اول هست:
| 13 | 12 | 10 | 8 | 7 | 5 | 3 | 1 | 0 | شماره فرتها |
| F | E | D | C | B | A | G | F | E | نام فرتها |
سعی کنید اسم فرتهارو با شماره شون حفظ کنید. این یعنی بهترین کار. حفظ بودن نام فرت های هر سیم، باعث میشه دنیای بسیار وسیعی رو براتون باز کنه . بهتون قول میدم میترکونید. خب ما فرت های سیم یک و سیم شیش رو نامگذاری کردیم و فهمیدیم که سیم یک و سیم شیش عین هم هستن. چرا؟ چون هردو به یک نام هستن. بریم سراغ سیم های بعدی. سیم های بعدی رو دیگه دیز هارو نمیگیم . فقط نت های اصلی رو میگیم که زیاد نشه و همونا رو حفظ کنید کفایت میکنه. دیگه برای سیم های بعدی نمیام بگم از سی تا دو چقدر بود یا دیگه نمیگم از می تا فا چقدر بود. چندین بار تکرار کردم که اینها فاصله شون نیم پرده س. فقط اسم فرت هارو میگم و تمام.
سیم دوم: اسم سیم دوم B هست. بنابراین طبق حروف الفبا، بعد از نت B همیشه C خواهد بود. قرار شد برای اینکه شلوغ کاری نشه، فقط نت های اصلی رو بگم. پس بعد از نت C همیشه نت D هست. بعدش E، بعدی F، بعدی G بعدی A بعدی B و الی آخر. فرت صفر سیم دوم میشه همون اسم سیم دوم. پس فرت صفر ما میشه B. در اون صورت چون بین سی تا دو نیم پرده هست، پس فرت یک ما میشه C و فرت سه ما میشه D (چرا؟ چون از C تا D میشه یک پرده. پس از فرت یک، دو تا نیم پرده یعنی دو فرت میریم جلو و بنابراین فرت سوم میشه D ) به جدول پایین خوب دقت کنید. این جدول برای سیم دوم هست:
| 13 | 12 | 10 | 8 | 6 | 5 | 3 | 1 | 0 | شماره فرتها |
| C | B | A | G | F | E | D | C | B | نام فرت |
ردیف اول مربوط به شماره فرت هاس و ردیف دوم مربوط به نام فرتهاس. مثلا فرت صفر میشه B و فرت های بعدی هم نامهاشون رو گذاشتیم. بقیه فرت ها رو هم میتونستیم بنویسیم. مثلا فرت 15 میشه نت D و فرت 17 میشه E و فرت 18 هم میشه F
خب حالا بریم سراغ سیم سوم. اسم سیم سوم چی بود؟ اسمش G بود. پس فرت صفر ما میشه همون G. از اونجایی که از G تا A یک پرده فاصله بود بنابراین اگه فرت صفر، اسمش G باشه پس دو فرت جلوتر بریم میرسیم به نت A .پس فرت دوم میشه A . عه آقای عارف نیا. چرا اینجوری شد پس؟ از اونجایی که هر فرت در گیتار برابر با نیم پرده هست و از سل تا لا، یک پرده فاصله س، بنابراین اگر فرت صفر اسمش G باشه،
دو فرت جلوتر( یعنی فرت دوم) میشه نت A. خیلی ساده س. فرت چهارم هم میشه B فرت پنجم میشه C. فرت هفت میشه D. فرت نهم میشه E فرت ده میشه F. فرت دوازده میشه G. فرت چهارده میشه A. فرت شانزده B و الی آخر. به جدول پایین خوب دقت کنید. این جدول مربوط به سیم سوم هست:
| 14 | 12 | 10 | 9 | 7 | 5 | 4 | 2 | 0 | شماره فرتها |
| A | G | F | E | D | C | B | A | G | نام فرتها |
از این به بعد یه رمز میگم و دیگه عذاب ندید خودتونو. هر وقت به نت E رسیدیم و قرار بود بریم نت F، یه فرت برید جلوتر. مثلا فرض کنید فرت پنج اسمش E هست. بنابراین یه فرت جلوتر میشه F و همچنین اگر به نت B رسیدید و قرار بود برید دنبال فرت C ، اگر یه فرت برید جلوتر میرسید به نت C . این قاِئده فقط برای این دو نت وجود داره. چون فاصله شون نیم پرده ای هست و باید یک فرت رفت جلو. ولی برای نت های دیگه همیشه دو فرت برید جلو. چون بقیه فواصل ما یک پرده ای هستن.
بریم سراغ سیم چهارم. اسم سیم چهارم D هست. بنا براین فرت صفر ما در سیم چهارم میشه همون D. و از اونجا که از D تا E، یک پرده فاصله بود، بنابراین اگر فرت صفر اسمش D باشه فرت دوم میشه E. به جدول پایین خوب دقت کنید. این جدول برای سیم چهارم هست:
| 14 | 12 | 10 | 9 | 7 | 5 | 3 | 2 | 0 | شماره فرتها |
| E | D | C | B | A | G | F | E | D | نام فرتها |
دیگه اینقدر توضیح دادم سیم پنجم رو فقط جدولشو مینویسم.
جدول پایین مربوط به سیم پنجم هست:
| 14 | 12 | 10 | 8 | 7 | 5 | 3 | 2 | 0 | شماره فرتها |
| B | A | G | F | E | D | C | B | A | نام فرتها |
و اما سیم ششم که گفتیم عین سیم اوله. چون هر دو اسم سیمشون E هست و گفتیم تفاوتشون فقط در عدد اکتاوشون هست. سیم ششم اکتاو دومه و سیم اول اکتاو
چهارمه. اسم فرتهاشون عین هم هست. جدول پایین مربوط به سیم ششم هست:
| 13 | 12 | 10 | 8 | 7 | 5 | 3 | 1 | 0 | شماره فرتها |
| F | E | D | C | B | A | G | F | E | نام فرتها |
خب رفقا ما تمام سیم هارو بررسی کردیم و نتایج کل سیمها باهم میشه تصویر پایین که خوب بهش دقت کنید:
اولین نکته که باید بهش دقت کنید اینه که در تصویر بالا، بالاترین خط میشه سیم اول و پایینترین خط میشه سیم ششم. اینجا تصویر رو جوری در نظر گرفته که انگار ما گیتارو گذاشتیم روی پامون و داریم از بالا به سیم ها و فرتها نگاه میکنیم. مثل این تصویر پایین میمونه:
شما فقط کافیه نت های اصلی رو حفظ کنید. چند نکته وجود داره که بتونید به راحتی تمام فرت ها رو حفظ کنید. یکی اینکه گفتیم فرت صفر هر سیم، میشه اسم همون سیم. مثلا سیم اول اسمش می هست پس فرت صفرش هم میشه می. حالا اگه دقت کنید متوجه میشید سیم اول فرت دوازده هم اسمش می هست. میخوام اینجوری بگم که اسم فرت دوازده هر سیم دقیقا اسم همون فرت صفر خواهد بود. مثلا سیم دوم اسمش B هست. بنابراین فرت صفر سیم دوم هم میشه B و فرت دوازده سیم دوم هم بازم میشه B . پس الان متوجه شدید که داستان چیه.مثلا سیم چهارم که اسمش D هست، فرت دوازدهمش هم میشه D . به این دلیل که هر یک اکتاو از دوازده نیم پرده تشکیل شده و وقتی فرت صفر شما هرچی باشه، دوازده تا نیم پرده بریم جلوتر میرسیم به تکرار همون نت. مثلا سیم پنجم اسمشA هست. پس فرت صفر میشه A و اگه دوازده تا نیم پرده بریم جلوتر، یعنی دوازده تا فرت بریم جلوتر بازم میرسیم به نت A . در تمام سیم ها، فرت دوازدهم میشه اکتاو فرت صفرها. دونستن این نکته میتونه خیلی کمکتون کنه که اسم فرتها رو به راحتی حفظ کنید. یا مثلا میتونید شماره فرت فواصل نیم پرده ایمون رو، روی تمام سیم ها حفظ کنید. مثلا یکبار بیاید می تا فا رو که بینشون نیم پرده فاصله هست روی تمام سیم ها، شماره فرتهاشونو پیدا کنید. مثلا در سیم اول، می و فا میشن فرت های (صفر و یک) و (دوازده و سیزده) . در سیم دوم فرت های 5 و 6 میشن نت های می و فا. ما کلا نوزده فرت در هر سیم داریم. یه نکته ای بهتون بگم طبق نکته ای که در مورد اکتاو، یکم بالاتر گفتم. گفتیم هر اکتاو از دوازده نیم پرده تشکیل شده. پس الان ما اگه عدد 5 رو با 12 جمع کنیم میشه فرت هفده و در سیم دوم که فرت پنج میشد می، فرت 17 هم میشه می و اکتاوش خواهد بود و فرت هجده هم میشه فا. یا مثلا بیاید از سی تا دو رو هم حفظ کنید. مثلا سیم دوم، فرت صفر و یک میشن B و C. اگه صفر رو با دوازده جمع کنیم میشه اکتاو همون نت. پس فرت دوازده از سیم دوم میشه B. وبه دنبالش فرت سیزده هم میشه C. خیلی کارا میشه کرد که این فرتهارو مثل آب خوردن حفظ کرد. خب دوستای عزیزم امیدورام که خوب توضیح داده باشم. خیلی طولانی شد ولی لازم بود که اینکارو انجام بدم. در مقاله بعدی راجع به کوک کردن ساز کامل توضیح خواهم داد. دیگه وقتشه از همه این موارد استفاده کنیم تا بتونیم به راحتی گیتارمونو کوک کنیم. عزیزان ما 26 جلسه فیلم آموزشی داریم در موسسه dordo و تایم تمام این فیلمها 12 ساعت هست و همه چیزو اومدیم تصویری با کیفیت بسیار بالا از صفر صفر صفر درس دادیم. جلسه اولمون هم رایگانه. حتما از لینک پایین جلسه اولمونو که 35 دقیقه هست تماشا کنید و اگر از کارو تدریس بنده رضایت داشتید میتونید از سایت ما کل پکیج رو با مبلغ بسیار بسیار منصفانه خریداری و دانلود کنید.
لینک جلسه اول آموزش گیتار پاپ موسسه دردو:
در صورت هرگونه پرسش راجع بع پکیج آموزش گیتار پاپ میتونید با شماره های زیر تماس بگیرید.
09387455448
09919264202
ارادتمند شما علی عارف نیا
قوانین ثبت دیدگاه